ODSJEK ZA HISTORIJU FILOZOFSKOG FAKULTETA U SARAJEVU TRODNEVNOM NAUČNOM KONFERENCIJOM OBLIJEŽIO 75 GODINA POSTOJANJA
Trodnevnom naučnom konferencijom Odsjek za historiju Filozofskog fakulteta Univerziteta u Sarajevu obilježio je 75 godina svog postojanja. Ovaj značajni jubilej obilježen je konferencijom koja je trajala od 23-25.aprila 2025.godine. Organizator događaja bio je Centar za historijska istraživanja Filozofskog fakulteta Univerziteta u Sarajevu. Konferencija je organizovana pod nazivom „Bosanskohercegovačka historija kroz vizuru alumnija Odsjeka za historiju“ s ciljem da se predstave trenutačni rezultati bosanskohercegovačke historije i srodnih nauka historije umjetnosti i arheologije. Otvaranju konferencije prisustvovao je gradonačelnik Sarajeva Predrag Puharić, predstavnici Federalnog ministarstva nauke i obrazovanja i rukovodstvo Univerziteta u Sarajevu. Povodom obilježavanja 75 godina Odsjeka za historiju, Univerzitet u Sarajevu – Filozofski fakultet uručena je zahvalnica prof.dr.Enesu Pelidiji za izuzetan doprinos razvoju historiografije i obrazovanju generacija historičara, čime je obogaćena intelektualna i kulturna baština Bosne i Hercegovine. Posljednje minute ceremonije otvaranja bile su posvećene kratkom filmu o Odsjeku koji su pripremili studenti Melika Fazlić i Meldin Kesetović.
Prvi dan bio je rezerviran za prezentiranje rezultata istraživanja stručnjak iz oblasti prahistorije, antike, srednjeg vijeka i osmanskog perioda. Četrnaest doktora nauka i tri magistra struke predstavila su teme koje problematiziraju neolitski alat, Batonov ustanak, majčinstvo kod Ilira, rano kršćanstvo, dvorski skriptorij bosanskih kraljeva, potomke vojvode Vlatkovića, urbanizaciju na prostoru srednjovjekovne Bosne, feudalizam u historiografiji, nekretnine bosanskih velikaša u Dubrovniku, nove arheološke nalaze iz srednjovjekovne Bosne, vezu između stećaka i ranih nišana, te prozopografiju važnih ličnosti iz osmanskog perioda.Prvog dana konferencije izlagali su Jesenko Hadžihasanović, Salmedin Mesihović, Almir Marić, Amra Šačić Beća, Edin Veletovac, Ema Mazrak, Adis Zilić, Elmedina Duranović, Nedim Rabić, Almir Peco,Edin Bujak, Haris Dervišević, Andrea Mekić, Muamer Hodžić i Elma Korić. Moderatori sesija bili su historičari sa Odsjeka za historiju Amra Šačić Beća, Almir Peco i Fahd Kasumović.
Drugi dan konferencije otvorili su Minka Džanko (prodekanesa Filozofskog fakulteta), te akademik prof.dr. Husnija Kamberović i prof.dr. Zijad Šehić. Profesori su evocirali svoja sjećanja na studiranje osamdestih godina i svoj dugogodišnji rad na Odsjeku. Njihove priče bile su podsjetnik na bogatu historiju i značaj Odsjeka za brojne generacije historičara. Prije početka radnog dijela konferencije voditeljica Centra za historijska istraživanja Amra Šačić Beća predstavila je dosadašnje rezultate Centra i najavila nove projekte. Svečani dio programa moderirao je Voditelj vijeća Odsjeka Amir Duranović.
Drugi dan konferencije bio je posvećen novijoj historiji Bosne i Hercegovine o čemu je govorilo šesnaest alumna Odsjeka za historiju u zvanju doktora nauka. Kroz tri panela prezentirani su rezultati arhivskih istraživanja različitih tema iz socijalne, ekonomske, političke i kulturne historije. Predstavljen je širok spektar tema : problem samoubojstva i arhitekture u austrougarskom periodu, položaj BiH u Prvom svjetskom ratu, fenomen nadriljekarstva u periodu Kraljevine Jugoslavije, kultura sjećanja u Bosanskoj krajnji, likovna umjetnost u periodu socijalizma, položaj žena „gastarbajterki" u društvu, razumijevanje raspada Jugoslavije na primjeru predstave „Sveti Sava“, odnos historičara prema savremenim događajima, historijsko razumijevanje pojma „etničko čišćenje“, odluke Međunarodnog krivičnog tribunala kao historijski izvor, povezanost geopolitike i historije i doprinos Odsjeka za historiju nastavnom procesu u BiH. O ovim temama govorili su: Amila Kasumović, Mirha Šabanović, Andrea Baotić-Rustanbegović, Zijad Šehić, Minela Radušić, Dino Dupanović, Asja Mandić, Aida Ličina Ramić, Sabina Veladžić, Aida Abadžić Hodžić, Mirza Džananović, Amir Duranović, Mesud Šadinlija, Merisa Karović-Babić, Jahja Muhasilović i Melisa Forić Plasto. Tri posljednje sesije moderirali su Minela Radušić, Amir Duranović i Merisa Karović-Babić.
Posljednjeg dana konferencije održana je doktorska radionica za studente završih godina doktorskog studija Odsjeka za historiju. Doktoranti su u saradnji sa svojim mentorima pripremili zanimljivu radionicu koja se temeljila na razumijevanju određenih procesa i pojava iz različitih razdoblja bosanskohercegovačke prošlosti. Predstavljeni su i neki novi metodološki pristupi pa su tako teme iz klasične historije analizirane su iz perspektive savremenih tehnologija, kreativnih industrija i filozofsko-historijskih promišljanja. Budući doktori moderne i savremene historije i njihovi mentori predstavili su zanimljiva istraživanja o humanitarnom radu u Drugom svjetskom ratu i položaju žena u jednoj mikroregiji u periodu socijalizma. Svi tematski okviri bili su ograničeni na prostor današnje Bosne i Hercegovine.
Učesnici današnje radionice : Goran Popović (mentorica prof.dr.Amra Šačić Beća), Tin Marijanović (mentor prof.dr. Salmedin Mesihović), Ajdin Muhedinović (mentor prof.dr. Amir Duranović), Jasna Pašić (mentor prof.dr. Zijad Šehić). Iz opravdanih razloga odsutan je bio doktorant Amer Maslo koji je pripremio prezentaciju svog rada, a njegov mentor prof.dr. Edin Radušić je predstavio dosadašnje rezultate njihove saradnje i metodologiju rada na disertaciji.Moderator radionice bio je Salmedin Mesihović.
Ovo je jedna od najvećih historiografskih konferencija koja je organizirana posljednje vrijeme u Bosni i Hercegovini gdje je na jednom mjestu okupila preko trideset bosanskohercegovačkih doktora historijskih i srodnih nauka koji svoja istraživanja provode na jedanaest različitih naučnih institucija. Predstavljeni rezultati pokazuju posvećenost domaćih stručnjaka i institucija izučavanju historijskog nasljeđa kroz nove tematske i metodološke okvire. Konferencija nema internacionalni karakter jer se željelo ukazati na važnost domaće naučne produkcije. Na temelju izloženih rezultata istraživanja vidljivo je da je bosanskohercegovačka historiografija u uzlaznoj putanji. Nove generacije stručnjaka propituju, analiziraju i tumače fenomene iz prošlosti značajno više nego što je javnost upoznata sa tim. Stoga je jedan od ciljeva ove konferencije bio popularizacija bosanskohercegovačke historije i njenih istraživača, kao i povezivanje matičnog Odsjeka sa generacijama nekadašnjih studenta.
